نقد و بررسی آلبوم شهر بازی متروک از کاردو

برای دانلود آهنگ های کاردو در یک فایل زیپ روی این متن کلیک کنید

- کاردو کیست؟ (who is kaardo)

کاردو رپر نسل چهارم که دو آلبوم کوتاه به نام های 1 (یک) و شهربازی متروک در پرونده کاری خود دارد. تک آهنگ اژدها از این رپر سبک جدیدی به نام طنز تلخ یا طنز سیاه را وارد رپ کرد. تک آهنگ ازدها در کانال یوتوب یکی از هواداران کاردو بیش از 1 میلیون بازدید گرفت. همچنین فری استایل اسفند 98 او یکی از پربار ترین فری استایل های نسل چهارم است.

- عکس جلد آلبوم

اختاپوسی با چهره ای پیر و عبوس روی چرخ و فلک یک شهربازی چمبره زده و مردم درحال سقوط از چرخ و فلک هستند و پس زمینه شهری غبار گرفته است و کاملا با فضای فانتزی و انتقادی آلبوم سازگاری دارد. تحلیل کاور آلبوم زمان بر است و باید تحلیل گران روی این جلد تحقیق کنند اما تا جایی که تیم ما متوجه شد وقتی کاور را برعکس میکنیم چهره مردی با مغز متلاشی شده را میبینیم و در بدن اختاپوس اندام زنی دیده میشود که نوزادی را درحال بدنیا آوردن است (همان قسمت دهن اختاپوس که درحال بلعیدن فردی است)

- بررسی آلبوم (album analysis)

شهربازی متروک مرثیه یا ملودارم نیست و ما را با گریه و هیجان به وجد نمی آورد. شهر بازی متروک فضایی سرد و بی روح از شهری مریض است که مردم آن طبق شرایط تبدیل به آدم های خطرناکی شده اند و برای بدست آوردن کمترین پول و ضعیف ترین لذت شهوانی حاضر به ضرر دیگری هستند.

- آهنگ شهربازی متروک (shahre baziye matrook)

شیوه بیان جدید درباره موضوعات اجتماعی، وزن و قافیه سازی دقیق، بیت مرموز با سبکی جدید

کاردو استاد شیوه های جدید است او خود را در آهنگ تانک های صورتی از آلبوم 1 ثابت کرد و اینبار با شعری به ظاهر فانتزی اما کاملا واقعی شعری صریح و رکیک درباره آلودگی هایی که در زندگی برای ما عادی شده است و شاید حتی خنده دار به نظر بیاید. کاردو همیشه طنز نویسی های تلخی را در کارهایش جا میدهد.

- چرخ و فلک (charkho falak)

گنگ اجتماعی تمام قد، فلو و قافیه بازی های بی نظیری به همراه با بیتی گنگ.

اسم چرخ و فلک دو معنی دارد، یکی برگرفته از چرخ فلک روزگار است و معنی دیگر آن وسیله چرخ و فلک که مدام عده ای به بالا میبرد و عده ای را به پایین می کشد. چرخ و فلک ها همیشه نماد شهربازی ها هستند و از فاصله های دور برای پیدا کردن شهربازی ها دیده میشوند. پس این آهنگ از مهم ترین آهنگ های آلبوم شهربازی متروک است.

ورس اول آهنگ چرخ و فلک درباره کسانیست که در حاشیه ترین محله ها زندگی سختی دارند و مجبور به کارهای سخت می شوند و در فضای بیمار شهر گنده لات ها و خفت گیر هایی از این قشر وارد جامعه می شوند و با اعدام انها و نوشتن در روزنامه هرگز درس عبرتی نمیشود و چیزی تغییر نمیکند.

ورس دوم آهنگ قشر خوش گذران که آقا زاده های بالا شهر و خارج نشین که مشغول عیش و نوش هستند و اغلب پدرانشان رئیسانی هستند که از مردم فقیر بهره میکشند.

در این آهنگ گرگ ها همان بچه های پایین هستند که تبدیل به گرگ شدند تا بتوانند در شهربازی متروک زندگی کنند و شغال ها سودجویان و رئیس ها هستن و سگ ها برادران گرگ ها هستند که تصمیم گرفتند برای نفع بیشتر سمت شغال ها باشند.

کاردو نسل جدید دهه هشتاد را با شاعران گذشته آشنا می کند

مصرع مشکل صد هزار ای قاضی شعر نخون از قرن پنجم اشاره به آسودگی خاطر شعر "مشکل چه یکی چه صد هزار ای ساقی / خاکیم همه چنگ بساز ای ساقی" از خیام شاعر قرن پنجم دارد که ممکن است کسی از آن بعنوان مغلطه استفاده کند و بگوید بیخیال باشید.

به گفته کاردو در اینستاگرام و روی جلد آهنگ چرخ و فلک، در ابتدای کورس این اثر دو بیت از شعر "به علی گفت مادرش روزی" از فروغ فرخزاد با تغییراتی بر اساس محتوا و فرم آهنگ استفاده شده است.

دوستان این واقعا بی نظیر است کاردو انتخابی از شعری کرده است که به خوبی روی بیت گنگ رپ نشسته و جالب تر اینکه شاه بِیت آهنگ نیست و کاردو پانچ های بهتری نوشته اما جوری استفاده شده که خیلی نرم دو شعر به هم تنیده اند که انگار نوشته خود کاردو است. این شعر در یک مجموعه دکلمه توسط خسرو شکیبایی با عنوان "علی کوچیکه" دکلمه شده بود، و اینبار توسط کاردو در آهنگ "چرخ و فلک" به موسیقی مدرن راه پیدا کرد و یاد فروغ زنده شد، همانطور که فروغ یاد حافظ را زنده کرد شاعران برچسبته بعدی هم اینکار را برای او میکنند و نسل به نسل هوای همدیگر را دارند و این مسئله دید باز کاردو را نشان میدهد.

فروغ :

* حیفه آدم اینهمه چیزای قشنگو نبینه

الا کلنگ سوار نشه شهر فرنگو نبینه
* این حرفا، حرف اون کسانی ست که اگه یه بار تو عمرشون زد و یه خواب دیدن
خواب پیاز و ترشی و دوغ و چلوکباب دیدن

- بیوه سیاه (bive siyah)

این بار او از درد خانمان سوز اعتیاد می خواند اما کاردو که همیشه سبک ساز بوده از شیوه های کلیشه ای به موضوعات دوری میکند، پس اینبار قدرت بی نظیر داستان نویسی اش را به رخ میکشد، قصه ای که گنجاندن آن در یک آهنگ کار هرکسی نیست و نمونه مشابهی از آن در رپ فارس نداریم. بیت آهنگ با یک لوپ پرتکرار و آزار دهنده و حس شب سیاه و افسرده کننده احساسی ترسناک و غریب در ما ایجاد میکند تا به سیاهی اعتیاد پی ببریم.

نام این آهنگ برگرفته از نام یک نوع عنکبوت زهردار است که پس از جفت گیری ماده شریک نر خود را میکشد.
این قطعه به صورت اپیزودی نوشته شده و مانند یک فیلم سینمایی جلو میرود.
داستان در یک آخرهفته اتفاق می افتد. راوی داستان پسری است که برای رهایی از فکر مشکلات به دل کوه زده و میخواهد با مصرف مواد مخدر (نوع نامشخص) احساس خوشایندی را تجربه بکند. او بعد از مصرف راه جاده را پیش میگیرد اما مسیر کافه ای نزدیک که تعریف آن را شنیده بود را گم میکند و به ناچار به خانه ای در همان نزدیکی پناه میبرد و با صاحب خانه که زنی مرموز (گیشا) است آشنا میشود. زن از پسر کام میخواهد و پسر پس از همبستر شدن از حرف های او متوجه میشود که برای همیشه در خانه گیر افتاده اما جدی نمیگیرد و برای بیرون رفتن اقدام میکند اینبار با حمله زن مواجه میشود. هنگام درگیری با زن با ضربه چاقو زخمی و بیهوش میشود.
در انتها سپیده دم به هوش می آید. حالا دیگر از حالت نعشگی خارج شده و متوجه میشود که در یک خرابه کنار جاده دراز کشیده و تمام اتفاقات شب توهم ناشی از مصرف بوده و زخم چاقو کار خودش است. پسر با وجود زخم احساس میکند که به آن زن نیاز دارد و مسیر جاده را پیش میگیرد تا این دیدار دوباره تکرار بشود.

- سر به زیر (sar be zir)

احساسی ترین آهنگ آلبوم، بیت old school با صدای جدید کمانچه هندی، و حدود 40 بار استفاده از آرایه تضاد بدون اینکه احساس بشود و ذهن را خسته بکند.

اگر به این آهنگ با حالی خسته گوش کنید حتما اشک هایتان سرازیر می شود، سر به زیر هم ملودرام سوزناک نیست بلکه شعری سرد از وضعیتی بی روح است. سر به زیر شرح حالی است بی نصیبی یک جوان ایرانی که حالا با گذشتن زمان درمانده و تنها مانده در میان جامعه ای بی رحم و حالا که پا به دهه 30 زندگی خود میگذارد همچنان از تمام آروزهایش ناکام مانده است و جواب زحمت هایش را نگرفته است.

گذر زمان و تغییر اپیزود در این آلبوم با ظرافت رعایت شده. گذر زمان از دوره ای به دوره های دیگر. خیال پردازی کاردو در اخوار آهنگ دیوانه کننده است. او به دوست دختر افغانستانی خود می گوید چشمانت را ببند و این ها را تصور کن. کاردو حتی مبارزه با نژادپرستی را بصورت کلیشه انجام نمیدهد بلکه با همذات پنداری مخاطب در احساسی ترین لحظه همنوع بودن را یادمان می آورد. ما با هر جنسیت و ملیتی با چشم های بادامی یک دختر افغان چشم هایمان را میبندیم با او دامن گلدار میپوشیم و با معشوق خود به دشتی پر از آفتاب گردان دور از هیاهوی شهر پناه میبریم. و این قدرت کمی نیست.

(@ikaardo) • Instagram 

امیدوارم خوشتون اومده باشه نظری دارید برامون بنویسید. ممنون